۵ عاملی مهمی که سلامت مردان را تهدید میکند
۱۰ عامل اصلی مرگ و میر در جهان، منجر به مرگ تعداد بیشتری از مردان نسبت به زنان میشود. بسیاری از این بیماریها با آزمایش و تشخیص به موقع قابل پیشگیری و درمان هستند. در بین این عوامل، پنج عامل بیماری قلبی، سکته مغزی، خودکشی، سرطان پروستات و سرطان ریه بیشترین دلایل مرگ در بین مردان است. در این مطلب از مجله سلامت دکترتو این ۵ عامل را بررسی میکنیم.
بیماری قلبی
اگرچه بیماری قلبی به عنوان یکی از دلایل مرگ بین مردان و زنان مشترک است اما تعداد قربانیان بیماریهایی که دستگاه گردش خون را تحت تاثیر قرار میدهند در مردان ۲ برابر است. از هر ۴ مرد ۱ نفر به یکی از انواع بیماریهای قلبی مبتلا است.
میانگین اولین تجربه بیماری قلبی در بین مردان از هر ۱۰۰۰ نفر ۷ نفر در سن ۳۵ تا ۴۴ سالگی است که در سن ۸۵ تا ۹۴ سالگی به ۶۸ نفر میرسد. این آمار اگرچه در زنان مشابه است اما ۱۰ سال دیرتر بروز میکند. میانگین اولین حمله قلبی در بین زنان ۷۰.۴ سالگی است در حالی که در مردان ۶۵.۸ سالگی است.
در مردان بیماریهای قلبی ۱۰ سال زودتر از زنان خود را نشان میدهد. این موضوع به این معنی نیست که مردان تا سن پیری از بیماریهای قلبی در امان هستند. بلکه مردان زمان کمتری برای جلوگیری از پیشرفت بیماری خود دارند در نتیجه در خطر بیشتری هستند.
عوامل خطر بیماریهای قلبی به این شرح است:
-
افزایش سن
- سوابق خانوادگی و نوع نژاد
- مصرف دخانیات
- کلسترول خون بال
- فشار خون بالا
- بی تحرکی
- چاقی و اضافه وزن
- دیابت
واضح است که بعضی عوامل مثل جنسیت و افزایش سن قابل کنترل نیست اما انتخاب سبک زندگی مناسب، تغذیه سالم و ورزش میتواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش دهد.
سکته مغزی
سکته مغزی یکی از کشندهترین دلایل مرگ بعد از بیماریها قلبی و انواع سرطان است. میزان سکته مغزی در مردان ۱.۲۵ برابر زنان است. البته با افزایش سن تفاوت چندانی در بین زنان و مردان وجود ندارد.
یکی از اصلیترین عواملی که منجر به سکته مغزی میشود فشار خون بالا است. کنترل فشار خون از اصلیترین عوامل جلوگیری از سکته است.
به طور کلی عوامل خطر اصلی سکته مغزی به این شرح است:
- افزایش سن
- نژاد
- جنسیت (تا سن ۷۵ سالگی سکته مغزی در مردان رایجتر از زنان است)
- سابقه خانوادگی
- دیابت
- کلسترول بالا
- بیماری قلبی
- مصرف دخانیات (همچنین کسانی که در معرض دود هستند)
- کم تحرکی
- چاقی
- الکل و سوء مصرف موارد
در اکثر مواقع، اقداماتی که باعث کاهش بیماری قلبی میشود در مورد سکته مغزی هم موثر هستند. همواره باید در نظر داشت که سبک زندگی سالم، رژیم غذایی مناسب و ورزش ریسک فشار خون بالا را تا حد زیادی کاهش میدهد.
خودکشی و افسردگی
بر اساس آمار MHN، مردان ۴ برابر زنان میل به خودکشی دارند که بخشی از آن به دلیل افسردگی تشخیص داده نشده در مردان است.
تمایل بیشتر مردان به خودکشی به این دلیل است که اکثرا مردان کمتر افسردگی خود را نشان میدهند. بر اساس آمار، بیش از ۶ میلیون مرد در سال دچار افسردگی میشوند. با توجه به اینکه مردان در نشان دادن افسردگی متفاوت از زنان هستند ممکن است این آمار از این تعداد هم بیشتر باشد.
به جای بروز ناراحتی، افسردگی میتواند به شکلهای زیر هم خود را نشان دهد:
- عصبانیت
- تندخویی
- خستگی ناشی از کار شدید
- رفتار پر خطر
- بحران میان سالگی
- الکل و سوء مصرف مواد
معمولا مردان و جامعه اطراف آنها، نشانههای افسردگی در مردان را جدی نمیگیرند. مشکل وقتی بزرگتر میشود که این نشانهها بدتر میشوند و باعث میشود که بسیاری از مردان مبتلا به افسردگی تصور کنند که زندگی ارزش زیستن را ندارد.
برای کمک به مردانی که دچار افسردگی هستند و کاهش ریسک خودکشی، اطرافیان و خود آنها باید به این نتیجه برسند که نگاه جامعه به مردانگی و تشویق به سرکوب درد میتواند به ضرر مردان تمام شود.
سرطان ریه
سرطان ریه بین زنان و مردان از عوامل اصلی مرگ است و بیشتر از مجموع قربانیان سرطان پروستات، سینه و روده بزرگ قربانی میگیرد. پیشبینی میشود امسال بیش از ۲۱۳ هزار مورد جدید سرطان ریه و بیش از ۱۶۰ هزار مرگ در اثر سرطان ریه ثبت شود.
با این حال خبر خوب این است که تعداد افراد جدید مبتلا به سرطان ریه از سال ۱۹۸۰ رو به کاهش است و از سال ۱۹۹۰ مرگ در اثر سرطان ریه کاهش یافته است. دلیل اصلی این موضوع کاهش شیوع استفاده از دخانیات است.
به جز مصرف دخانیان عوامل دیگری که باعث سرطان ریه میشود به این شرح است:
- قرار گرفتن در معرض دود سیگار
- قرار گرفتن در معرض آزبست و رادون
- سابقه خانوادگی
- آلودگی هوا
مصرف دخانیات دلیل ۹۰% از سرطانهای ریه است. به محض ترک سیگار، احتمال ابتلا به سرطان ریه در فرد مبتلا کاهش مییابد و میتوان از آسیبهای بعدی جلوگیری کرد.
سرطان پروستات
سرطان پرسوتات رایجترین سرطان در بین مردان است. سرطان پروستات بعد از سرطان ریه بیشترین قربانی را در بین سرطانها میگیرد.
هنوز اطلاعات کافی درباره علل اصلی ابتلا به سرطان پروستات در دست نیست. با این حال این سرطان اگر در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود قابل درمان است. سرطان پروستات تا زمانی که در قسمتهای دیگر بدن گسترده نشود نشانهای ندارد.
متخصصین توصیه میکنند که مردان از سن ۵۰ سالگی آزمایشهای مربوط به سرطان پروستات را به طور منظم بدهند تا در صورت ابتلا به سرطان پروستات بتوانند آن را به سرعت درمان کنند.
عواملی که باعث سرطان پروستات میشوند:
- افزایش سن
- ملیت (این سرطان در آمریکای شمالی و شمال غربی اروپا رایجتر است)
- رژیم غذایی پر چرب (مردانی که گوشت قرمز زیادی در رژیم غذایی خود مصرف میکنند و به اندازه کافی میوهجات و سبزیجات نمیخورند احتمال ابتلای بیشتری به سرطان پروستات دارند.)
اگرچه افزایش سن یکی از عوامل اصلی در بروز سرطان پروستات است اما مردان جوان نباید خطر این سرطان را فراموش کنند. ۳۰ درصد از سرطانهای پروستات در مردان زیر ۶۵ سال اتفاق میافتد. هرچه این سرطان در سن پایینتری اتفاق بیافتد شدت تومور بیشتر است.